Kimin Kız Kule’si var!

Benim var.

Kapımın önünden kalkıyor teknesi.

Biniyorum, Asya ve Avrupa’nın tam ortasında, iki kıtanın dalgalarının birleştiği noktada, kapısından kendinden büyük gemiler geçtiği için her daim ürkek, bir gelen olduğunda tüllerinin ardına gizlenen bir Kız Kule’m var.

Eşlikçi martıları, boğazın balıkları, gözleri ufukta kaptanları, bulut yüklü rüzgarları, iki yaka arasında milyon yıldır gidip duran dalgaları var.

Kız Kule’m.

İçinde iki tane köpek var.

Bir tanesi nasıl arsız! Gülümseyişinden tanıyor seveni. Hele de konuşmaya kalkarsanız, keyfinden ne yapacağını şaşırıyor. Beyaz. Kulesi gibi.

Diğeri şişman. Yerinden kalkamıyor. İyilik yapıyoruz sanmışlar, çok kaçmış proteini. Şimdi diet mama yiyor, iyileşmeyi bekliyor. Sakin, durgun bir yaratık, denize kontrast.
Kız Kulesi’nden bakıyorum iki kıtaya.

Gözlerim doluyor.

Eskiden bu iki kıta, iki Osmanlı hatunu gibi karşı karşıya gün boyu sohbet eder, kaneviçe işlerlermiş. Udu önce biri alırmış eline, sonra öteki... Biri manolya kokarmış, diğeri yasemin. Biri balık takarmış göğsüne broş diye, diğeri martı... Birinin kocası kara yağız bir Anadolu yakışıklısıymış, diğerinin ki mavi gözlü bir Trakya beyi... Öyle güzellermiş öyle güzellermiş ki, kan gövdeyi götürürmüş uğurlarında...

Şimdi...

İki kadın var karşı karşıya birbirine yabancı.

Aralarında görünmez milyonlarca gerilim hattı. Biri kara çarşaflı, biri sokak kadını. Bir tanesi saklıyor güzelliklerini, diğeri savuruyor acımadan... Yedikleri içtikleri, hüzünleri, sevinçleri, müzikleri bile ayrı düşmüş.

Kokuları yitip gitmiş.

Kız Kule’sine bakıyorum yeniden, soruyorum içimden...

Bu “ikili delilik” arasında bu kıza kim bakmış, onu kim büyütmüş, kaç sene aç susuz kalmış, kimler örselemiş güzel bedenini, sonra kim bulmuş, kim sarmış yaralarını?

Niye hüzün veriyor bana Kız Kulesi, kahkahalar attıracağı yerde?

Oysa dünyada kimsenin Kız Kulesi yok.

Benim var.


(Kız Kulesi çizgisi, Sunay Akın'ın harika aklının yönettiği harika kaleminden)

Protesto Güzeldir!

10 Kasım gazetelerini karıştırırken, Derya Baykal’dan anlamlı tişört diye bir başlık gördüm. Heyecanlanıp hemen tıkladım. Derya Baykal 10 Kasım’a ve Ata’ya saygı anlamında bir tişört giymiş. Çok ta güzel olmuş.
Kaç zamandır hayal ettiğim tişört protestosu ile ilgili bir gelişme sayılır bu.
Hayalim her gün milyonlarca insanın, nefeslerini tutarak izlediği canlı yayınlarda sunucuların veya konukların, topluma verilebilecek mesajları, esprili, etkili ve akılda kalıcı olacak şekilde üstlerine geçirmeleri.
CHP’lilerin mecliste pankart açmaları gibi bir şeyden sözetmiyorum hayır:)
Politik mesajlardan hele hiç sözetmiyorum.
Dünya, ekonomik, politik, sosyolojik, psikolojik binlerce sorunla dolu. İnsanların bazı konularda, toplumda fikir önderliği yapan kimselerce bilgilendirilmeleri, okullarda öğretilenlerden daha etkili olur hissindeyim.
Siz istediğiniz kadar el ilanı dağıtın, afişler asın oraya buraya, Seda Sayan’ın elini beline koyarak “Hanımlar, bundan sonra daha az naylon poşet kullanıyoruz” demesi kadar etkiniz olmaz!
Okan Bayülgen’in harika siyah takımlarından vazgeçip, örneğin, “Eğitim, her çocuğun hakkıdır!” yazan bir tişört giymesi bence çok anlamlı olur.
En sevdiğim yöneticilerden biri olan Sn. Akın Öngör’ün her programa (ki çok sevilen bir konuk kendisi) yönettiği derneğin protesto tişörtleriyle çıkmasını ben çok sempatik ve etkili bulurdum doğrusu.
Eda Taşpınar’ı ele alalım. Her giydiği konu olduğu için bunu da yapsa günlerce okuruz gazetelerde... Öylesine ilgi çeken ve güzel bir kadın, hakkıyla taşır mesajları topluma... Herhalde onun da protesto etmek isteyeceği bir şey vardır. Kadıncağız ördek tüyünden elbise süsü yaptı, ortalık yıkıldı, anımsayın.
Ben Başbakan olsam, iletişimcilerimden bunu mutlaka isterdim. Bana günlük kıyafet olarak giyebileceğim, şu şu şu mesajları taşıyan tişört’ler hazırlatın derdim.
Protesto edilecek çok şey var.
Temiz enerji, su tasarrufu, eğitim, insan hakları, hayvan hakları, çevre ile ilgili bir sürü dert, çeşitli sağlık kampanyaları neler neler bulunur.
Milyonlarca insana görünür olmayı başarsaydım eğer bunu yapardım.
Çünkü hayatın bir parça protesto ve bir şeyleri değiştirme cesareti ile daha lezzetli bir şey olacağına inanıyorum.

Atatürk ve Kasımpatları

Atatürk, benim çocukluğum demek, gençliğim demek.

9 Kasım gecesi şiirimi ezberimden okuyup, yastığımı gözyaşlarımla ıslatmam demek.

10 Kasım sabahları erkenden kalkıp, o güne çok yakışan kara önlüğümün altına giydiğim ayakkabıları parlatmam demek.

Şiir okuyacak çocuklarla öğretmenlerin arkasında beklerken, kendi şiirim gelinceye dek her konuşmada içli içli ağlamam, şiirimi okurken gözlerimi kapamam ve var gücümle haykırmam demek.

Elimde ne olur ne olmaz diye tuttuğum ezber kağıdımın avuçlarımın ıslaklığı ve heyecanımla paramparça olması demek.

İzleyicilerin arasındaki dedemin, cebinden eksik etmediği kocaman mendiliyle gözlerini sildiğini görmem demek.

Atatürk demek, Posof’ta küçük bir kız çocuğunun O’na teşekkür için yazdığı mektup demek. Bir gün babaaannem olacağını, ruhunu bana bırakacağını bilmeyen o kız çocuğunun Atatürk’ten gelecek yanıtı uykusuz beklemesi demek.

Atatürk demek Çanakkale demek, Samsun demek, Ankara demek, Sivas demek, İstanbul demek, İzmir demek...

Ve bu ülkede, benimki gibi bir ailede büyüyen bir çocuk için Atatürk’ü sevmek, ekmeği sevmek, anne-babayı sevmek, kardeşini sevmek, insanı, ülkeni, dünyayı sevmek demek.

Büyüdüm artık ben. Kırk yaşım geldi dayandı kapıya.

Artık daha çok seviyorum Atatürk’ü.
Çünkü eskiden ezbere seviyordum, şimdi nedenini bilerek seviyorum.
Atatürk, beni bugüne getiren herşey demek.

Bana göre Atatürk demek, koca bir yarımada dolusu kasımpatı demek. Beyaz, soğuğa inat güzel, bir yarımada dolusu kasımpatı...

iki sesli koro

Her konuda iki ses çıkıyor.
Her konuda taraf olmamız bekleniyor.
İki kıyıdan oluşan bir ülkeye dönüştük nedense.
Derin bir yar oluştu aramızda. Farklı insan görmeye tahammülümüz yok.
Oysa farklılıkların uyumuyla güzelleşen bir ülke olmakla övünürdük.
Her dilden, her dinden, her ırktan insanın bir çatı altında huzurlu olabildiği bir ülke.
O kadar güvenmez olduk ki birbirimize, hastalanmamak için aşı oldu diyene, senin bundan ne menfaatin olacak diye soruyoruz.
Birisi iyi günler dilese, hiçbir şey dileme benden diyesimiz var!
Bana göre en acaip olan da şu; biz ülke çoğunluğunun tercih ettiği bir düzene, içinde yaşamadığımız bir insan topluluğunun işaret ettiği bir lidere, onları yok sayarak karşı çıkıyoruz.
Artık midemi bulandırıyor, taşın altına elini sokmadan ahkam kesiyor olmak.
En kalabalık saatte, bir otobüste ayakta kalarak, 1 saat boyunca işe gitmeye, 1 saat boyunca eve dönmeye çalışmak neymiş bilmiyor olmaktan, o otobüsteki ter kokusunun onda birini duyunca burun kıvırıyor olmaktan, ay başında alınan emekli maaşının kaça bölündüğünü ve bu kaçın kaç yarayı kapadığını hesaplamanın ne demek olduğunu anlamamaktan nefret ediyorum.
Başlıkları okuyup masabaşı sohbetine malzeme toplayanlardan, meselenin özünü merak bile etmeyenlerden, beş dakika empati yapsa migreni tutanlardan, bir kez bile, evinde çalışan kadının nasıl bir insan olduğunu, nerede yaşadığını ne derdi olduğunu sormamış olanlardan, çok parası olduğu halde fakir bir çocuğa bir ayakkabı alamayanlardan, İstanbul’u oturdukları semt, Türkiye’yi oturdukları şehir sananlardan bana sahiden bıkkınlık geliyor.
Haaa...
Işıl ışıl ve renkli bir resmi siyah-beyaza çevirmeye çalışanlardan, Atatürk gibi bir lideri kendine düşman belleyenlerden, aklı fikri pantolonların/eteklerin içindekilerde olmasa onlara bu kadar takılmayacak olanlardan, ülkenin nasıl bir ekonomik strese girdiğini göre göre önlem almayıp saçma polemiklerle zaman kaybedenlerden, hala yüzlerce yıl sürmüş ata yadigarı imparatorluk mirasyedisi gibi davrananlardan, demokrasiden beslenip demokrasiyi zehirleyenlerden de aynı ölçüde rahatsız oluyorum.
Oluyorum da ne oluyor?
Ne yapıyorum birey olarak?
Yazıyorum. Peki. Yazıyorum da kim okuyor? Bana benzeyenler.
Herkesi kendi benzeri okuyor, herkes benzerinin söylediklerini paylaşıyor.
Herkes kendine benzeyeni, bir bakıma kendini alkışlıyor.

Güzel ve çirkin

Ekilmeyi bekleyen iki lavanta fidesi sayesinde lavanta fikri düştü aklıma.. Rebul’un içime işleyen kokusunu da yanıma alıp geçtim bilgisayarın başına. Tarlalar buldum lavanta rengi, dünyanın en eski lavanta üreticilerinin çiftliklerine girdim, festival fotoğraflarına baktım. Fransa’nın Provence bölgesinin alamet-i farikasının lavanta olduğunu bugün öğrendim. Olağanüstü bir dünyanın, eski ve yeni distilasyon tekniklerinin, kokuların, renklerin içinde mutlu bir kaç saat geçirdim. Fotoğraflar indirdim, sevdiklerimle paylaştım. Rüya gibi hasatların ardından yaratılan ürünlere özenerek baktım.
Sonra kendimi geriye doğru çekip büyük resme baktım.
Bütün bu gördüklerimin ortak paydasının ne olduğuna.
Kültür ve estetik anlayışı.
Lavanta bugün karşılaştığım bir sembol.
Gezdiğim –henüz fiziksel olarak görmediğim- yerlerin, köylerin, evlerin, çiftliklerin ortak noktası onlarca yıldır biriktirdikleri bir kültür ve neredeyse her bir karede yüzüme vuran güzellikti.
Temizlikle kolkola.
Sonra bizim ülkemizdeki lavanta üreticilerini araştırdım. Lavanta tarlalarının fotoğraflarını aradım. Size ne bulduğumu anlatmayayım uzun uzun, merak edip siz de bakın. Ne demek istediğimi anlatacak fotoğraflar.
Bizim köyde bir dere akıyor. Derenin kenarında evler var. Birbirinden habersiz, derme çatma, hiçbir özelliği olmayan, betondan evler. O evlerde oturan köylüler, çıkan çöplerini dereye atıyorlar. Derenin bir yerine biri çöp atmaya görsün, resmi çöplük ilan ediliyor orası ve sürdürüyorlar pisliği.
Bizim köyün yanında benim de içinde oturduğum bir site var. Bu siteyi sanatçılar bir araya gelip inşaa etmiş. Zaman içinde el değiştirmiş evler, sadece sanatçılar değil, her meslekten insanın bir arada yaşadığı bir yer olmuş. Olabildiğince birbirinden uzak evler ve doğanın tam ortasında bir cennet oluşmuş gel zaman git zaman.
Ama tıpkı komşu köydekiler gibi bu sitede yaşayanlar yani kentliler de, hayatı misafir odası temiz dursun gerisi önemli değil mantığıyla yaşıyorlar. Kapılarının önü dışında bir yerle ilgilendikleri yok.
Köylü dereye çöp atmış ne gam, kentli –üstelik de sanatçı- komşusunun önüne eski kanalizasyon borularını atıyor, aylarca kaldırmamak üzere üstelik.
Kentli, yanında duran ormanı bahçesine dahil etmek için bir metre bir metre daha büyütüyor çitinin sınırlarını. Kentli, doğaya getiriyor çocuklarını her haftasonu, ama pet şişelerini ormana döküp dönüyor, kentine.
Lavanta dan çıkıp yola, bir göz atıp sağa sola, güzellikten niye anlamıyoruz ki biz diye hayıflanıp, kendi sokağımda bir komşu kavgasına dönüştürebildim yazıyı gördünüz mü?

Ama öyle güzel şeyler gördüm ki, moralim bozuldu etrafıma bakınca!
Bunu değiştiremem biliyorum.
Çünkü orası onların ama burası bizim değil ki koruyup, güzelleştirelim.
Biz, kendi ülkemize bile sahip değiliz.

GDO yeni bir şey mi?

Facebook’ta GDO ya karşıyım, GDO’lu ürünler ülkeye sokulmasın gibi üstüste mesaj ve grup davetleri alınca merak ettim bu GDO ne acaba diye... Genetik değişikliğe uğramış’ın kısaltması imiş GDO.
E ne oldu da şimdi biz buna aniden karşı çıkmaya başladık? GDO yeni bir şey mi? Yoksa biz mi yeni duyduk? Köşe yazılarını okudum, ekşi sözlüğe baktım, sosyal medya araçlarında insanların yazdıklarını okudum, haberleri dinledim ve karar verdim. Biz gerçekten toplum olarak kafayı oynatmışız! Cinnet geçiriyoruz!
Hanımlar beyler biz bu konuda bu kadar duyarlıydık da, niye bu ülke tarım ülkesidir muzunu bile ithal etmesi olacak iş midir, niye biz buğday ithal ediyoruz, niye binlercesi ‘Süper”market raflarına dizili, yanar döner ambalajlı ne idüğü belirsiz ürüne gözümüz düşüyor, niye biz şarap reyonuna girince Şili şarabı sorar olduk gibilerinden tartışmaları bundan yıllar önce başlatmadık? GDO’yu tartıştığımız kadar bunları tartışsaydık, şimdi ne GDO kalırdı ne de tehlikesi?
GDO bize ne yapar sonra?
Bizi kanser mi yapar?
Yapmayın allasen! Etrafınızda hatta günde bilmem kaç kere kulağınızda zaten sizin kanserojen alet edevat sinyal vb... gelişim emaresi... Ne yedik ne içtik son 20 yıldır biz belli bile değil!
Karabiberi tane olarak almaya başlayalı çok oldu ama bu arada kimbilir ne kadar toz toprak yedik? Kiremit tozu karışmış toz kırmızı biber?
Ben Tekirdağ’ın Saray İlçesi’nin Güngörmez Köyü’nde yaşıyorum.
Bizim köylü bundan yıllar önce kendini öldürtmek için köye GSM anteni taktırmış. Sonra öteki operatörde gelmiş yanına kurulmuş. Köyün camii, bu iki antenin yanında zavallı kalıyor.
Bizim köylü ektikleri 10 kök domatesi danaburnu denilen terminatör böcekten korumak için, fidelerin dibine yıllardır zehiri boca ediyor. Hem böcek zehirleniyor, hem de kendileri... Zehir zaten ekmek gibi bakkalda satılıyor, pazarda satılıyor.
Bizim köylü, bahçesine ekeceğine domatesi uğraşamıyorum diye pazardan alıyor. Yumurta var mı diye sorarsan, o da biliyor durumun komikliğini, “yok be kızım biz memur olduk artık, yumurtayı bakkaldan alıyoruz” diyor basıyor kahkahayı!
Bizim köylüye “Abla, biz zehir istemiyoruz bu bahçede!” diyorsun, kızıyor sana bariz bir biçimde...
Siz kentte GDO’dan sözediyorsunuz, benim gülesim geliyor.
Bizim genetiğimizle ne zaman oynandı anımsıyor musunuz?
Bizim genetiğimizin ne menem bir şey olduğunu anımsıyor musunuz?
Herkes genetik diyor benim gülesim geliyor burda köylüye bakıp bakıp!